Totalteatur á Glasi

Dramatikkurin er øgiligur í hesum døgum. Tað verður spælt upp á kenslurnar í stórbæru uppsetingini av Shakespeare leikinum “Romeo og Julia”.

Eitt bland av dugnaligum professionellum leikarum og so blaðungum miðnámsskúlanæmingum og meira óroyndum leikarum, sum koma ótrúliga væl frá sínum uppgávum.

Tað er ongantíð fyrr spældur leikur á einum so stórum palli, sum í hesi uppsetingini av klassiska Shakespeare-dramanum. Spælt verður í imponerandi miðhøllini – atrium – í Glasi, ikki bert á pallunum, sum eru í sermerktu trappunum, men allan vegin upp á triðju hædd, fjórðu hædd og enntá fimtu hædd.

Sum í undanfarnu stórbæru næmingasýningini, “Cabaret” beint áðrenn korona brast á, so verður hesin leikurin ikki spældur niðri á botninum, sum í einum grikskum teatri. Leikpallurin er á og niðjan gjøgnum trappurnar og á svalunum yvirav. Sum áskoðarar sita vit ikki í trappunum, men á svalunum yvir av trappunum í atrium.

(Mynd: Erla Rajani Ziskasen)

Tað vil siga, at pallurin er ovurstórur, gigantiskur, men tað riggar. Á so stórum palli í so stórari høll krevst, at allir leikarar eru forstyrktir við mikrofon, og tað riggar eisini. Tað var bert hendingaferð, at okkurt smávegis kiks var við ljóðunum undir frumframførsluni í gjárkvøldið, og tað eru vit sum áskoðarar jú ikki von við. Tað plagdi at vera fleiri kiks, tá so nógvir leikarar skuldu hava tráleysa mikrofon heftar á vangan.

Ótálmað ást í dystopiskari verð

Tá vit koma innar í Glasir verða vit boðin vælkomin, biðin um at spritta hendurnar og fáa eitt grønt munnbind fyri ikki at verða smittað.

Tí í Verona, har leikurin fer fram, gongur ein umfarssjúka, fáa vit at vita, men hesin ummælarin skal viðganga, at hann ongantíð fataði júst hvat hugskotið var við hesi smittuhóttanini er. Eina løtu helt eg, at sipað var til italska býin, sum var sera hart raktur av korona í 2020, men tað var ikki Verona, men Bergamo, sum ikki liggur so langt frá. Leikurin fer fram í onkrum slagi at dystopiskiskari verð, á einum sjúkrahúsi, har øll eru ílatin grønar kitlar, skulu ganga í takt, og har kenslurnar einans fáa frítt spæl eftir songartíð, tá fólkini skuldu eitast at sova.

(Mynd: Erla Rajani Ziskasen)

Leikurin snýr seg um kærleika – ótamda ást millum tvey ung í Verona fyri nógvum hundrað árum síðani. Men hesi ungu eru av hvør sínari ætt, Capulet og Montague, og tað er ógvusligur fíggindaskapur teirra millum, og ongin veit hví fíggindaskapurin er uppstaðin. Eins og millum Tony og Mariu í “West Side Story” og Ronju og Birk í søgu Astrid Lindgreens um ránsmannadóttrina.

Og so er lagt upp til stórt drama. Um kraftfulla ást, lokabrøgd, lagnutungar bardagar, dráp, harma og trega.

Men tað riggar, tað er flott. Hugtakandi. Tí tey spæla væl, uppsetingin er livandi, hóast tað er eitt stórt øki tey spæla á. Og eisini nemandi, hóast vit sum áskoðarar sita rættiliga langt frá teimum leikandi, og ikki reiðiliga fáa andlitsbrøgdini við ella eygnakontakt við leikararnar.

Nærmyndir á telefon-skíggjum

Men her hava vit so tann mest imponerandi partin av allari uppstillingini. Eitt scenografiskt snildni, sum tók í hvussu so er hendan ummælaran á bóli.

Miðskeiðis í pallmyndini standa tveir stórir vertikalir lýsandi skíggjar. Her standa onkrar fráboðanir, eitt nú um hvar vit eru stødd. Men so við eitt skifta skermarnir til eina interaktiva snildfon.

Tí knappliga, meðan ein intensur bardagi er niðri á gólvinum, so síggja vit nærmynd av øðrum av leikaranum, teirri hevndarfullu Týbaltu, í nærmynd á skíggjunum. Og tað tekur eina løtu at fata, at tað er ein av viðleikarunum, sum fylgir henni við eini telefon, og at myndirnar á skíggjunum eru live! Hugtakandi.

Seinni tá Romeo og Julia hava havt ástarleikir undir einum laki í songini fáa vit beinleiðis myndir undan lakinum, har tey bæði liggja og fjantast, í nærmynd – fantastiskt. Onkuntíð sæst kjatt-samskifti á hesum skíggjunum eisini.

Og aftur seinni, tá hin forelskaði Paris greivi ringir til Juliu, tá síggja vit tey bæði, sum var tað ein samtala á Messenger ella Facetime. Sera virkningsfult.

(Mynd: Erla Rajani Ziskasen)

Brunnurin

Og so er tað vatnbrunnurin mitt á pallinum, har sum tað einaferð, vistnokk, hevur staðið eitt træ í stóru miðhøllini. Hesin lýsandi brunnurin er ein týðandi partur av handlingini, sum vit ikki skulu fara nærri inn á, men vit kunnu avdúka so mikið, at ungu leikararnir ikki himprast við at leypa niður í pool’in, og vatnslóðirnar frá teimum á veg uppaftur gerast líka sum ein partur av scenografiini – sera væleydnað.

Hóast vit sum áskoðarar á svalunum stundum kundu hava eitt sindur trupult við at fanga, hvar á risastóra pallinum, leikurin gongur fyri seg, so skal sigast, at hetta var sera væl egnað.

(Myndir: Erla Rajani Ziskasen)

Tað tekur eina løtu at venja seg við málið í leikinum. Hegniliga týtt, men framvegis á bundnum máli, sum í uppruna Shakespeare-leikum. Og hóast tað stundum kannn tyknast háfloygt, málið, so er tað skilligt, og spakuliga setist dramatiska søgugongdin seg inn undir húðina og hevur ringt við at sleppa aftur. Tá tað hendir, er leiklistin sterkast.

Les eisini: Heimsins kendasta kærleikssøga á Føroya størsta pall

Sláast skal at enda fast her. At “Romeo og Julia” er ikki ein musical, eins og aðrar stórar leikuppsetingar, sum Glasir og undan tí Studentaskúlin í Hoydølum hava sett upp. Hetta er klassisk leiklist – teatur. Samspælið millum næmingar og ungar óroyndar leikarar og so teir royndu sjónleikararnar hjá Det Ferösche Compagnie og Tvazz riggar framúr væl.

Unnið tykkum hesa upplivingina.